Постојат големи шанси првите вакцини против коронавирусот да бидат одобрени за масовна употреба до крајот на годината. Но, експертите предупредуваат дека тоа нема да биде чудотворно оружје и дека ќе држиме дистанца и ќе носиме маски уште неколку години.
Додека медиумите секојдневно пишуваат за зголемување на бројот на регистрирани заразеи и се воведуваат нови “lockdown” низ цела Европа, оптимистичките најави за наскоро пристигнување на вакцината на многумина им звучи како единствена надеж. Вкупно единаесет вакцини ширум светот се во последната, клиничка фаза од испитувањето во кое на десетици илјади луѓе им се дава или вакцина или плацебо, пишува Дојче Веле(DW).
Научниците и фармацевтските компании сега со нетрпение чекаат дека доволен број од овие луѓе ќе се заразат со вирусот во нивниот секојдневен живот. Ако се покаже дека сите или скоро сите заразени се оние кои примиле плацебо, тоа би значело дека оние кои ја примиле вакцината се заштитени. И тогаш вакцината би добила дозвола.
Логистика веќе се подготвува
Во соработка со гигантите од фармацевтската индустрија и со дарежливата финансиска помош од државите, неколку компании веќе планираат масовно производство и купуваат стотици милиони стаклени амбалажи во кои ќе се чуваат дозите на вакцината.
Владата на САД спроведува речиси воена операција – навистина водена од војската – наречена „Operation Warp Speed“, во која осум компании добија десет милијарди евра. Целта е до јануари да бидат подготвени 300 милиони дози вакцини за американските граѓани.
Како и Соединетите држави, Европската унија не сака да ги вложи сите пари во еден коњ – никогаш не знаете која од вакцините ќе пропадне во последната фаза на тестирање или која ќе се покаже како поефикасна за неколку месеци. Затоа ЕУ веќе обезбеди купување на 800 милиони дози од шест различни производители.
Според бројот на жители, на Германија и следуваат 150 милиони дози од тој фонд на ЕУ. Но, Берлин преговара директно со “Бионтех” за дополнителни вакцини. Германија планира да формира најмалку шеесетина центри за вакцинација, веројатно во пространи саемски хали, за да може голем број луѓе да се вакцинираат брзо и без гужви.
Па наскоро, едно вакцина во рака и корооната ќе бидат само уште една бледо сеќавање? Експертите предупредуваат дека не треба да се гаат ваквите илузии. „Мораме да живееме со вирусот во годините што доаѓаат: држете се на дистанца, миете ги рацете, носете маски“, рече Френк Улрих Монтгомери, претседател на Светската медицинска асоцијација.
Тој додава дека може да бидат потребни неколку години додека не се вакцинира целото население. „Одеднаш, нема доволно вакцини или доволно медицински персонал за вакцинација“, вели Монтгомери.
Според препораките на ЕУ, кои треба да ги усвојат земјите-членки, сè додека нема доволно вакцини за сите, приоритет треба да се даде на медицинскиот персонал, постари од шеесет години и хронично болните. Германскиот министер Шпан деновиве повтори дека вакцинацијата во Германија ќе биде исклучиво доброволна.
Дејвид Селисбери, еден од водечките експерти за имунизација во Велика Британија, кој ја советува тамошната влада, опиша како ќе изгледа тоа: ако претпоставиме дека 75% од постарите граѓани ќе одат на доброволна вакцинација и дека вакцината ќе заштити 75% од вакцинираните, тогаш излегува дека само нешто повеќе од половина од постарите лица кои се во групата на ризични ќе бидат заштитени.
Вакцината може нешто, но не може сè
Научниците предупредуваат дека, со брзината со која се развиваат вакцините против корона, не треба да се очекуваат чудотворни успеси. Реномираниот неделник Шпигел ја посвети насловната тема на тековниот број, а новинарите разговараа со раководителите на водечките компании кои ја развиваат вакцината.
„Во идеален случај, вакцината обезбедува две работи: спречува или барем ја олеснува болеста и, второ, спречува понатамошно пренесување од човек на човек“, вели сопственикот на “Бионтех” и главен истражувач Угур Шахин.
Но, досегашните студии сугерираат дека вакцинираните лица сè уште можат да ја шират инфекцијата, но побрзо закрепнуваат и во просек заразуваат помалку луѓе.
Кога ќе се повлече линијата, новинарите на Шпигел заклучуваат дека вакцината нема да ја запре пандемијата со еден удар. „Поверојатно е дека овие најпрво ќе бидат вакцини со умерена ефикасност кои штитат од тешкиот проток на болеста, а можеби дури и целосно ќе спречат појава на симптоми на Ковид-19“. Но, тоа тешко ќе спречи пренесување на самиот вирус “.
Сè уште не е јасно, пишува неделникот Хамбург, дали имунитетот ќе трае неколку месеци, една година или можеби подолго.
Кога ќе пристигне вакцината, заклучува Шпигел, веројатно ќе имаме „хаотични месеци“ со многу отворени прашања. На пример, колку се ефикасни и безбедни вакцините, колку дози ќе обезбедиме, кој прво треба да се вакцинира? И како да се вакцинира целото население?
