Златото е второ по важност веднаш зад американскиот долар во 2024 година по рекордните купувања од централните банки.
Златото го престигна еврото како второ најважно резервно средство во светот за централните банки, поттикнато од рекордни купувања и зголемени цени, според Европската централна банка.
Златото сочинуваше 20 проценти од глобалните официјални резерви минатата година, надминувајќи ги 16 проценти на еврото и второ веднаш зад американскиот долар со 46 проценти, покажаа податоците од извештајот на ЕЦБ објавен денес.
„Централните банки продолжија да акумулираат злато со рекордно темпо“, напиша ЕЦБ, додавајќи дека централните банки трета година по ред стекнале повеќе од 1.000 тони злато во 2024 година, една петтина од вкупното глобално годишно производство и двојно повеќе од годишниот износ во деценијата од 2010-тите.
Залихите на злато што ги поседуваат централните банки ширум светот, се приближуваат до историските максимуми од повоената ера на Бретон Вудс. До 1971 година, глобалните девизни курсеви беа фиксирани во однос на американскиот долар, кој пак можеше да се конвертира во злато по фиксен девизен курс.
Резервите на злато на централните банки, кои достигнаа врв од 38.000 тони во средината на 1960-тите, повторно се зголемија за да достигнат 36.000 тони во 2024 година, според најновите бројки на ЕЦБ. „Централните банки ширум светот сега поседуваат речиси исто толку злато како и во 1965 година“, се вели во извештајот на ЕЦБ.
Големи купувачи минатата година беа Индија, Кина, Турција и Полска, според Светскиот совет за злато.
Зголемувањето на цената на златото од 30 проценти минатата година, беше еден фактор зад порастот на уделот на златото во глобалните девизни резерви. Од почетокот на годината, цената на златото се зголеми за уште 27 проценти, достигнувајќи историски максимум од 3.500 долари за тројанска унца.
„Оваа залиха, заедно со високите цени, го направи златото второ најголемо глобално резервно средство по пазарни цени во 2024 година – по американскиот долар“, соопшти ЕЦБ.
Иако златото не носи камата и е скапо за складирање, инвеститорите ширум светот го сметаат за крајно безбедно средство кое е високо ликвидно и не е изложено на ризик од контрагенти ниту на санкции.
Во последниве години, централните банки, исто така, се обидуваат да се диверзифицираат од американскиот долар поради загриженоста за геополитичката нестабилност и нивото на долг на САД. Трендот на дедоларизација се забрза, особено кај земјите во развој, по руската инвазија на Украина, кога САД го насочија пристапот на Русија кон финансиските пазари.
„Побарувачката за злато за монетарни резерви, нагло се зголеми по целосната инвазија на Русија на Украина во 2022 година и остана висока“, се вели во извештајот на ЕЦБ, додавајќи дека купувањето злато се чини дека се смета за заштита од санкции како што е замрзнувањето на финансиските средства.
„Во пет од 10-те најголеми годишни зголемувања на уделот на златото во девизните резерви од 1999 година, вклучените земји се соочија со санкции во истата година или претходната година“, покажа анализата на централната банка, додавајќи дека „земјите што се геополитички блиски до Кина и Русија“ се збогатиле со злато повеќе од другите во текот на изминатите три години.
Анкета меѓу 57 централни банки што поседуваа злато минатата година, исто така, откри дека загриженоста за санкциите, очекуваните промени во глобалниот монетарен систем и желбата да станат помалку зависни од американскиот долар, беа двигатели на пазарите во развој и земјите во развој.
Понатаму, додека златото историски стануваше поевтино кога реалните приноси на други средства се зголемуваа, оваа долгогодишна корелација се прекина од почетокот на 2022 година, при што инвеститорите беа привлечени кон златото како заштита од политички ризик повеќе отколку како заштита од инфлација.
ЕЦБ забележа дека понудата на злато во последните децении се зголемила во време на високи цени: „Ако историјата е некаков водич, понатамошното зголемување на официјалната побарувачка за златни резерви може да поддржи и понатамошен раст на глобалната понуда на злато“.
