Европскиот пазар на домување повторно е под притисок, а новите податоци од „Catella Investment Management“ покажуваат дека просечните кирии во 48 од 59 европски градови што ги анкетираше се зголемиле за 2,4% во првиот квартал од оваа година, објавува онлајн публикацијата „Europe-re.com“.
И покрај скромното закрепнување на цените на становите во кои живеат сопственици, стагнираните нивоа на градба поттикнуваат продлабочување на кризата со кириите, зголемувајќи ја пренатрупаноста на становите и покренувајќи сериозни прашања за достапноста и условите за живот.
Перспективите на пазарот на домување на „Catella“ за првиот квартал од 2025-та година прикажуваат мрачна слика, со просечни кирии во Европа сега од 20,02 евра по квадратен метар месечно. Даблин води со 40 евра по квадратен метар, проследен од Лондон со 39,30 евра по квадратен метар и Женева со 34,50 евра по квадратен метар.
Од друга страна, најпристапните пазари остануваат во Централна и Источна Европа, вклучувајќи ги Лајпциг (10,30 евра по квадратен метар), Лиеж (11,05 евра по квадратен метар) и Грац (11,10 евра по квадратен метар).
Јазот ја истакнува растечката нееднаквост во пристапот до домување, особено кај жителите на урбаните средини.
„Првиот квартал од 2025-а година повторно беше обележан со значителна неизвесност. Сепак, видовме умерен раст на цените на купување и стабилизација на приносите. Побарувачката на пазарот за изнајмување останува силна, што се рефлектира во зголемувањето на цените за изнајмување и зголемената пренатрупаност“, коментираше д-р Ларс Вандреј, раководител на анализа во „Catella Investment Management“.
Иако цените за купување станбени недвижности се зголемија во 31 град, при што непондерираниот просек сега достигнува 5.696 евра по квадратен метар (зголемување од 0,9% во споредба со третиот квартал од 2024-та година), стагнантните приноси го привлекуваат вниманието на инвеститорите. Приносите од првични станбени недвижности останаа на 4,58%. Ултра ниските приноси во градови како Стокхолм (2,50%) и Цирих (2,70%) укажуваат на континуиран институционален интерес, додека пазари како Корк (6,25%) и Краков (6%) нудат привлечни алтернативи за инвеститорите кои бараат принос.
Позагрижувачка, според „Catella Investment Management“, е растечката криза со пренатрупаност на станови во Европа. Во ЕУ како целина, 24,4% од станарите сега живеат во пренатрупани станови, во споредба со 20,4% во 2014-та година. Земји како Германија (+4,9 п.п.), Белгија (+4,6 п.п.) и Шведска (+4 п.п.) забележаа нагло зголемување.
Најсилните зголемувања беа забележани кај станарите во Белгија (+9 п.п.), Шпанија (+8 п.п.) и Ирска (+7,9 п.п.), што укажува на подлабоки структурни нееднаквости. Ова го зголемува притисокот врз побарувачката и го привлекува вниманието кон недоволно искористеното земјиште и ги попречува политиките што би можеле да обезбедат можности за развој со додадена вредност, забележува компанијата.
Авторите на студијата веруваат дека инвеститорите и институционалните инвеститори кои гледаат подалеку од најголемите градови можат да најдат конкурентски предности на секундарните пазари со зголемени приноси и подпросечни стапки на искористеност. Градови како Лајпциг и Оулу (град во западна Финска), каде што домувањето во моментов е достапно, би можеле да понудат среднорочен раст на капиталот, бидејќи демографските промени ја зголемуваат побарувачката подалеку во внатрешноста.
