Павел Чехал верува дека чешката компанија за која работи лесно би можела да генерира повеќе нарачки за своите ракетни и беспилотни мотори, удвојувајќи ја својата работна сила, ако може да најде работници.
Неговата дилема ја делат многу одбранбени компании во Европа, каде што владите ги зголемуваат трошоците за муниција, тенкови и друго оружје како одговор на предупредувањата од американскиот претседател Доналд Трамп дека не треба толку многу да се потпираат на Вашингтон, објави „Reuters“.
Чехал е потпретседател за операции во „PBS Group“, која вработува 800 луѓе во својот производствен погон во Велка Битес, на два часа возење од Прага. Тој бара повеќе.
„Доколку имаше слободни работни места на пазарот на трудот, веднаш би ги вработиле повеќето од нив. Имаме работни места“, изјави тој за „Reuters“, додавајќи дека компанијата ги зголемила платите за 8 проценти минатата година и планира уште 10 проценти зголемување во 2025-та година за да привлече таленти.
„Моментално вработуваме на сите нивоа на компанијата“, додава Чехал.
Иако се очекува трошоците за одбрана на Европската Унија (ЕУ) од 800 милијарди евра да создадат стотици илјади работни места во следната деценија, потребните специјално обучени инженери за вештачка интелигенција, научници за податоци, заварувачи и механичари се во недостиг.
„Reuters“ разговараше со повеќе од десетина компании, регрутери и работници кои рекоа дека покрај зголемувањето на платите и бенефициите, производителите на оружје привлекуваат таленти од други сектори и бараат потенцијални регрути меѓу локалните ученици и студенти.
„PBS Group“ отиде подалеку од соработката со училиштата и универзитетите, вели Милан Маколан, извршен директор на производствениот погон во Велка Битес: „Исто така, започнавме сопствено училиште за обука, каде што ги обучуваме нашите вработени“.
Од руската инвазија на Украина во 2022-ра година, 78% од трошоците за воени набавки на ЕУ отидоа надвор од блокот, при што само САД обезбедија 63% од износот, според податоците на Европската комисија. Ова делумно е затоа што одбранбениот сектор на Европа е фрагментиран низ земјите.
ЕУ планира да префрли голем дел од овие договори во Европа и се надева дека нејзината нова стратегија за обука и регрутирање ќе помогне да се пополни недостигот од одбранбен персонал. Во меѓувреме, во Русија, вработувањето од нејзината добро финансирана индустрија за оружје води кон недостиг на работна сила во други региони.
Загриженост за конкурентноста
Француско-германската компанија „KNDS“, која ја произведува самоодната хаубица „CEASAR“ што се користи во Украина, ги прошири смените на својата главна производствена локација во Бурж, централна Франција, и го зголемува бројот на вработени за 50% годишно.
„Вработувањето останува клучно прашање“, вели Николас Шамуси, генерален директор на „KNDS“ Франција, додавајќи дека постои ограничување за тоа колку можат да се зголемат платите.
„Запомнете дека сме во воена економија, но и во економска војна. Ако нашите плати се зголемат неконтролирано, ќе бидеме помалку конкурентни“, вели тој.
Експертите за вештачка интелигенција (ВИ) кои можат да развиваат автономни системи за оружје, како и луѓето со искуство во производи со мал обем, се особено барани, велат учесниците во индустријата.
„Нема да произведуваме „CEASAR“ на ист начин како „Peugeot 308“. Треба да совладаме многу, многу специфично знаење, што бара многу специфични вештини. А овие се ретки на пазарот на трудот“, рече портпаролот на „KNDS“, Габриеле Масони.
Зголемувањето на трошоците за одбрана на 3 проценти од БДП, во споредба со моменталната цел на НАТО од 2 проценти, би барало до 760.000 нови квалификувани работници во Европа, соопшти фирмата за менаџмент консалтинг „Kearney“ во неодамнешен извештај.
„Независноста на одбранбената политика во Европа би била можна само ако уделот на домашните трошоци за одбрана драматично се зголеми, што, пак, би можело дополнително да го влоши недостигот на персонал“, напиша во извештајот партнерот на „Kearney“, Гвидо Хертел.
„Rheinmetall“, најголемиот производител на муниција во Европа, планира да ја зголеми својата работна сила за околу 29 проценти, на 9.000 луѓе, до 2028-ма година, главно со развивачи на производи, инженери, заварувачи и електронски техничари.
Производителот на подморници и фрегати „Тhyssenkrupp Marine Systems“ бара до 1.500 работници за своето бродоградилиште во Висмар, северна Германија. Компанијата разгледува саеми, но вели дека недостатокот на „STEM“ експерти обучени по математика, информатичка технологија или природни науки е предизвик, став што го дели и „Leonardo“ во Италија.
„Во минатото, фактот дека нудевме безбедни и квалитетни договори беше доволен за да го гарантира нашето лидерство, но денес младите луѓе претпочитаат други сектори пред индустријата“, вели компанијата за воздухопловна и одбранбена индустрија, која студира универзитети и технички училишта.
Годфрој Џордан, генерален директор на „Headhunting Factory“, фирма за регрутирање со седиште во Париз, специјализирана за пронаоѓање механичари, системски инженери и техничари за некои од 4.000 мали и средни добавувачи на одбранбена опрема во Франција.
„Луѓето што ги таргетираме работат на позиции што никогаш не биле барани, тие дури немаат ни биографија. Кога ги повикуваме, мислат дека е измама“, вели Џордан.
„Не е проблем со финансиите, туку со човечките ресурси, бидејќи има недостаток на вештини“, додаде тој.
Бараме работници во автомобилската индустрија
Емрулах Карача, кој работеше 25 години во фабриката Гифхорн на добавувачот на автомобили „Continental“, која наскоро ќе биде затворена, размислува да се пресели во „Rheinmetall“, која има фабрика на околу 50 км северно.
Но, таткото на три деца, кој се обучува за оператор на машини специјализиран за технологија на пластика, разгледува и други опции за да го избегне патувањето од три часа.
„25 години имав луксуз да стигнам на работа за пет минути“, вели тој.
Тешкотиите во автомобилската индустрија му помогнаа на чешкиот производител на муниција и проектили „STV Group да“ вработи дел од повеќе од 200 луѓе што планира да ги вработи во својата фабрика во Високе Мито, на 155 км од Прага, до средината на следната година, рече претседателот, Давид Хач.
„Со влошувањето на ситуацијата во автомобилската индустрија, сега сме во ситуација за прв пат по долго време каде што можеме малку да избираме меѓу луѓето“, рече тој.
Оливер Доер, извршен директор на германскиот производител на сензори и радари „Hensoldt“, изјави дека компанијата ги поздравува поранешните автомобилски работници затоа што се навикнати на производство точно на време.
„Таму се надеваме дека ќе стекнеме искуство што ќе нè поддржи на овој пат кон сериско производство, кон зголемување на обемот на производство“, рече тој.
