Недостатокот на работна сила станува сè поголем проблем за угостителскиот сектор во Македонија, а масовното заминување на искусните работници кон европските земји дополнително ја продлабочува кризата.
Во услови кога целиот регион бара квалификувани угостители, Македонија ризикува да остане со персонал составен од пензионери, студенти и сезонски работници.
Во обид да го ублажи проблемот, македонското Собрание неодамна доби предлог-закон со кој се предвидува можност за ангажирање на пензионери, студенти и невработени лица како сезонски работници.
Сепак, угостителите предупредуваат дека ова е само краткорочно решение кое нема да ја спречи кризата на долг рок.
Работната сила се иселува, угостителите во паника
„Во последните години забележуваме масовно иселување на наши угостители во земји како Хрватска, Словенија, па дури и Германија и Австрија. Таму им се нудат многу подобри услови за работа, редовни плати, бакшиш кој е неколкукратно повисок од оној во Македонија, како и осигурени работни договори“, вели Зоран Спасески, менаџер на една од водечките угостителски компании во Скопје.
Според него, моменталната состојба е алармантна и доколку државата не преземе сериозни чекори за подобрување на работните услови и платите во секторот, ситуацијата ќе стане неподнослива.
„Повеќето ресторани и кафулиња веќе се соочуваат со недостаток на персонал. Вработените работат прекувремено, што доведува до нивно заморување и понатамошно напуштање на работните места“, додава тој.
Дали пензионерите и студентите можат да го спасат секторот?
Предлог-законот кој се разгледува предвидува можност за сезонско вработување на пензионери и студенти, со цел да се ублажи недостигот од работници.
Но, угостителите велат дека ова нема да го реши проблемот.
„Пензионерите можеби можат да помогнат како дополнителна работна сила, но не можат да бидат главен столб на угостителството. Ова е физички напорна работа која бара енергија, а студентите често работат привремено, без намера да останат во секторот“, вели Александар, сопственик на ресторан во Охрид.
Тој нагласува дека младите кои сакаат да работат во оваа индустрија немаат поттик да останат во Македонија.
„Кога во Хрватска можат да заработат три до четири пати повеќе за иста работа, зошто би останале овде?“, прашува нашиот соговорник.
Можни решенија: повисоки плати и подобри услови
Експертите предупредуваат дека ако државата не направи значителни промени во однос на платите и условите за работа, угостителскиот сектор ќе продолжи да тоне.
„Македонија мора да ги следи трендовите во регионот. Ако сакаме да ги задржиме нашите работници, мораме да понудиме конкурентни плати и подобри работни услови. Потребни се даночни олеснувања за угостителските компании за да можат да ги зголемат платите, но и државни иницијативи за обука и задржување на кадарот“, велат аналитичарите.
Додека угостителите бараат конкретни мерки, голем дел од младите работници веќе ги спакуваа куферите, во потрага по подобра иднина надвор од Македонија.
Доколку не се преземат суштински чекори, можно е за неколку години македонските кафулиња и ресторани да имаат само неколкумина локални вработени, додека остатокот од персоналот ќе биде составен од оние кои немаат друг избор.
Б.З.М.
