Европската централна банка во четвртокот ја намали основната каматна стапка на 3,25 отсто, во третото намалување оваа година за четвртина процентен поен.
Домаќин на централното тело на монетарната политика на еврото овојпат беше Банката на Словенија.
Според централното тело на монетарната политика на еврото, одлуката за ново намалување се заснова на ажурирана оценка за инфлациските перспективи на интензитетот на монетарната политика во економијата и финансискиот систем.
Според оценката на централното тело за монетарната политика на еврото, најновите податоци за инфлацијата покажуваат дека падот на инфлацијата продолжува во согласност со очекувањата, додека најновите показатели за економската активност се полоши од очекуваното.
Инфлацијата се очекува да расте во наредните месеци, а потоа да падне до целната вредност од два отсто во текот на следната година.
„Инфлациските изгледи се исто така погодени од неодамнешните негативни изненадувања во показателите за економската активност“, се вели во извештајот.
Главниот мерач на растот на цените во еврозоната забави на 1,8% во септември, паѓајќи под целта на централната банка од 2% за прв пат во три години.
ЕЦБ сепак забележа ризици за нејзините изгледи, предвидувајќи дека инфлацијата „ќе се засили во наредните месеци, пред да падне на целта во текот на следната година“.
Ова е првпат ЕЦБ да ги намалува стапките на последователни состаноци од декември 2011 година.
Очекувањата за побрзо темпо на монетарно олеснување пораснаа по состанокот на ЕЦБ на 12 септември, кога пазарните цени предложија само уште едно намалување на стапката оваа година, наместо двете наведени во четвртокот наутро.
Заедно со најновите податоци за инфлацијата од 1 октомври, таа промена во расположението дојде во услови на лабави коментари од различни членки на ЕЦБ. Претседателката на ЕЦБ, Кристин Лагард, исто така ги потресе пазарите кога рече дека најновите читања „ја зајакнуваат нашата увереност дека инфлацијата ќе се врати на целното ниво во догледно време“.
Друг клучен фактор беа изгледите за раст на еврозоната. ЕЦБ минатиот месец ја намали прогнозата за раст на еврозоната за 2024 година поради послабата домашна побарувачка, сега предвидува раст на БДП од 0,8%, во споредба со 0,9% претходно. Некои од нејзините најголеми економии продолжуваат да се соочуваат со големи предизвици, вклучително и производствена слабост во Германија и огромен проект за фискална консолидација кој се наѕира во Франција, додека показателите за расположение остануваат слаби.
Управниот совет на Европската централна банка објави дека изгледите за инфлацијата биле „под влијание на неодамнешните негативни изненадувања во показателите за економската активност“.
Деловната активност во еврозоната, мерена преку индексот на менаџери за набавка, се намали за прв пат по седум месеци во неделата од 12 до 19 септември.
Со оглед на тоа што инфлацијата во еврозоната во септември изненадувачки падна на 1,7 отсто, според аналитичарите, требаше да се очекува уште едно намалување на каматните стапки, јави Уршка Јереб за Радио Словенија. За прв пат од јуни 2021 година, годишната инфлација во еврозоната се лизна под два отсто, што е среднорочна цел на ЕЦБ. За централните банки и натаму одлучувачка е базичната инфлација, односно без цените на енергијата и храната, која е малку повисока и изнесува 2,7 отсто.
Во јуни, ЕЦБ ги намали каматните стапки за прв пат од септември 2019 година, со што почна да ја менува насоката на монетарната политика, која почна да ја затегнува пред повеќе од две години. Со цел да се намали високата инфлација, централното тело за монетарна политика на еврото ги зголеми каматните стапки рекордно десет пати по ред помеѓу јули 2022 година и октомври 2023 година, а потоа ги задржа непроменети околу осум месеци.
На последниот состанок на Советот на ЕЦБ, по јунското намалување, следуваше уште едно, а и ЕЦБ малку го промени пристапот, бидејќи референтната каматна стапка сега е депозитната стапка, односно стапката по која банките депонираат средства со централните банки.
