Американските градови, вклучувајќи ги Мајами и Бостон, се изложени на висок ризик од формирање балон на нивните пазари за недвижнини, дури и кога нерамнотежата на имотот се намалува на глобално ниво, се вели во извештајот на „UBS Group“.
Цените во Мајами се зголемени за речиси 50% од крајот на 2019-та година, поттикнати од растечкиот пазар на луксузни недвижности. Ризикот од балон се искачи на „високо“ оваа година, што му го дава на градот првото место во рангирањето на глобалните градови, според „UBS“, кој објавува глобален индекс на балон за имот секоја година.
Токио и Цирих се соодветно рангирани на второто и третото место меѓу најголемите градови во светот кои се изложени на најголем ризик од имотен балон, дефинирани од „UBS“ како значително и постојано погрешно одредување на цените на средство чие постоење не може да се докаже доколку не пукне. Севкупниот ризик од глобален балон на имотот се намали втора година по ред бидејќи повисоките хипотекарни стапки доведоа до корекции на многу пазари, вклучувајќи ги Париз и Хонг Конг.
Лос Анџелес, Торонто, Женева, Амстердам, Сиднеј, Бостон и Ванкувер исто така спаѓаат во десетте градови со најголем ризик од имотен балон.
На спротивниот пол, Сао Паоло има најмал ризик од балон на недвижнини меѓу анализираните градови. Мала опасност од балон на пазарот за недвижнини има и во Сан Франциско и во Њујорк, а во Европа Лондон, Париз, Стокхолм, Милано и Варшава спаѓаат во категоријата градови со низок ризик.
Се очекува пазарите на станови да ја вратат динамиката и цените да се зголемат во следните неколку квартали бидејќи зголемените градски кирии ја поддржуваат побарувачката, забележа „UBS“.
„Вистинските цени на куќите во многу градови го достигнаа дното. Изгледите за економијата ќе ја одредат динамиката на трендовите на цените во иднина во поголема мера отколку во претходните години“, се додава во извештајот.
Цените на домовите во САД се зголемија бидејќи понудата е ограничена, купувачите и продавачите чекаа пониски каматни стапки. Падот на обемот на трансакциите ја затегнува понудата бидејќи пазарите се замрзнуваат во очекување на подобри времиња, забележуваат и неговите автори.
Најмногу паднаа цените на куќите во Европа бидејќи растот на хипотекарните стапки ги доведе пазарите на недвижнини во превирања. Најсилните корекции на цените од 20% или повеќе од нивоата пред пандемијата беа забележани во градовите како Франкфурт, Минхен, Стокхолм и Париз, кои покажаа висок ризик од балон на имотот во претходните години.
Градежните дозволи паѓаат во повеќето градови во услови на влошување на условите за финансирање, а реалните закупнини се зголемија во просек за повеќе од 5% во последните две години. Ова ја намали достапноста на станови за квалификувани работници во услужниот сектор во просек за 40% во споредба со 2021-ва година, се вели во извештајот.
Во многу градови, достапноста на становите останува ограничена. Купувањето стан со површина од 60 квадратни метри го надминува буџетот на луѓето кои добиваат просечен годишен приход во секторот за квалификувани услуги во повеќето градови во светот. Во Хонг Конг, дури и луѓето кои заработуваат двојно повеќе од просечниот приход ќе се мачат да си дозволат стан од оваа големина. Цените на становите остануваат исклучени од приходите на локалните жители и во Токио, Париз, Лондон и Тел Авив, каде што чини повеќе од десет просечни годишни плати за стекнување на стан од 60 квадратни метри.
Недостапните станови честопати се сигнал за силни странски инвестиции, заострени правила за урбанистичко планирање и строги регулативи на пазарот за изнајмување. Слабеењето на побарувачката на инвеститорите го зголемува ризикот од корекција на цената и влијае на долгорочната перспектива за апрецијација на домувањето, забележа „UBS“.
Од друга страна, за купување стан во Сан Франциско, Мајами, Мадрид и Стокхолм се потребни релативно малку годишни плати, што ги прави нивоата на цените во овие градови поодржливи.
Со оглед на високите приходи, купувањето стан од 60 квадратни метри изгледа релативно остварливо за жителите на Бостон, Дубаи, Франкфурт, Лос Анџелес, Женева и Цирих.
