Објавен Инвестицискиот Атлас за недвижности (2018 година) од страна на консултанската компанија – Фортон Македонија во која се содржани информации за севкупниот пазар на недвижности во Мацедонија.
Скопје со најголема потреба за градба на трговски центри, само 168 м2 малопродажен простор на 1000 жители, Љубљана и Загреб најразвиени во регионот со 437 м2 односно 645 м2 малопродажен простор на 1000 жители.
Трговски Центри
Според податоците на оваа компанија кои ги опфаќаат сите сегменти на пазарот на недвижности (Станбен, канцелариски, малопродажен, индустриски) најинтересни трендови во наредните неколку години ќе бидат обележани во изградба на нови трговски центри.
Најголем дел од нив ќе бидат скоцентрирани во Скопје. Најголемиот трговски центар е со приближна нето корисна површина за изнајмување од 50,600 м2 како дел од проектот Skopje East Gate, инвистиција на БАЛФИН БВ, потоа со приближно нето површина за изнајмување од 36.400 м2 е проектот на Турската компнија Лимак, и проектот Cevahir Mall на турската компнија Џевахир Холдинг ќе обезбеди корисна површина за изнајмување од 16.500 м2.
Постоечките модерни тргоски центри како Skopje City Mall и Ramstor се со стапка на слободен простор за изнајмување близу 0%. Генералната пак стапка на празен малопродажен простор е 17% а е резултат на неиздадените простории пред се во нефункционалните застерени концепти на трговски центри како Беверли Хилс, Буњаковец и Бисер и сличи.
Канцелариски Простор
Деловниот (канцелариски) простор исто така останува во фокустот на ивеститорите. Проекти кои се во градба треба да обезбедат нови 31.000 м2 канцелариски простор главно од А класа до крајот на четвртиот квартал од 2018 година. Пазарот на деловен простор се очекува да остане стабилен во поглед на пазарните цени за изнајмување како и повраток на ивестициите. Од достапниот деловен простор, 45% проценти се во А класа деловни згради, најголем дел од нив изградени последните 10 години.
Моменаталната стапка на поврат на инвестициите од А класа објектите во централното градско јадро е 9.15%-9.4% додека за недвижностите во надворешните градски делови е 10% -10.25%.
Закупнините за А класа канцеларии во примарните локации во Скопје се стабилизирани на €11-15/м2 и €9-13/м2 простор во надворешните делови на градот и се одредени пред се од големината на просторот и квалитетот на градба.
Станбен Простор
Во врска со станбените недвижности според анализата на Фортон, а врз основа на податоците за 2017 година се бележи раст на пазарот и стабилност на цените. Според податоците на државниот завод за статистика во 2017 година издадени се вкупно 2132 градежни дозволи на ниво на држава. Ова треба да резултира со изградба на нови 7939 нови домови од кои 52% се предвидени за Скопје. Високото ниво на градежна aкативнсот е пред се од одржливата побарувачка и интересот на инвеститорите за вложувања во резиденцијалниот сегмент. Наспроти Скопје, другите региони од држвата заостануваат значително во инвестииции и се бележи недостаток од градење нови проекти.
Tрендот на градење станови ќе продолжи и понатаму и во текот на 2018 и 2019 година се очекува да бидат завршени уште 4.471 стан. Просечната квадратура на станбен простор што ќе биде испорачана се проценува на 64,3 м2 сто е поголема од вообичајната квадратура а е како резултат на неколку поголеми проекти.
Во делот на цените за м2 три категориии на ценовни рамки ја даваат целокупната слика. Кога се работи за локацијата како фактор на одредување на цена за м2, сумите се движат меѓу 1050 и 1.250 евра за м2 а профилот на купувачот се движи од претприемачи, менаџери и странци што работата во Македонија.
Најшироката куповна категорија ја чинат семејства, млади брачни парови пред се вработени во информатичкиот и банкарскиот сектор како и вработени во државна администрација. Кај оваа група доминантен момент во купувањето е атркативноста на цената за м2 која се движи од 850 до 1100 евра.
Последната категорија е определена во сегментот од 600 до 800 ЕУР по м2 кои се смета сегмент за атрактивна/достапна цена на локации кои се наогаат на излезите односно на краевите во главниот град.
Според анализата, се очекува резиденцијалниот пазар на недвижности да продолжи да расте со слична стапка како и во минатите неколку години и се очекува стабилност на цените во блиска иднина или нивно движење во согласност со инфлацијата на среден рок.
Индустриски Простор
Идустриските развојни зони поради бројните поволности остануваат најголем таргет за странските инвеститори во овј сегмент од пазарот. Средната цена за изнајмување на ваков вид на простор се движи во просек 3.5 ЕУР по м2 во Скопје, додека во индустриските развојни зони во зависност од степенот на сложеност на објектот според намената се движи од 6-8,75 ЕУР по м2.
—–
За Фортон Македонија
Фортон МКА е водечка консултантска компанија за недвижности во Макдонија дел од алијансата на глобално најголемата консултантска компанија за недвижности Cushman & Wakefield.
